DEN HAAG – Verscheidenheid en vermenging geven Nederland kracht. Dat zei prinses Máxima maandag bij de officiële presentatie van een wetenschappelijk rapport over de wijze waarop burgers zich met Nederland identificeren.
Volgens de prinses denken de Nederlanders nog te veel in scheidslijnen. „Ook nieuwkomers doen dat. Soort bij soort. Maar Nederland is geen Artis.”
De prinses toonde sympathie voor het advies van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) om niet meer te spreken over dé Nederlandse identiteit, maar te kijken naar manieren waarop mensen zich verbonden voelen met dit land. De WRR spreekt daarbij van identificatie met Nederland.
„Dat betekent heel simpel: elkaar leren begrijpen omdat je een belang deelt, bijvoorbeeld de sportvereniging of de buurt. Het goede daarvan is dat je je niet richt op zichtbare verschillen tussen mensen, maar op een gezamenlijk doel”, zei Máxima.
Zij refereerde aan haar eigen oriëntatie op Nederland, die zeven jaar geleden begon, en concludeerde dat dé Nederlandse identiteit niet bestaat. „Nederland is te veelzijdig om in één cliché te vatten.” Tegenover één koekje bij de thee staan een enorme gastvrijheid en warmte. Nederlandse huizen hebben grote ramen zonder gordijnen, maar de Nederlanders hechten ook zeer aan privacy en gezelligheid.
Onderzoeker Pauline Meurs van de WRR stelde dat er in het debat over de Nederlandse identiteit ten onrechte een vermenging is ontstaan tussen nationaliteit en loyaliteit. „Het hebben van twee paspoorten zegt niets over iemands loyaliteit. Je kunt je heel goed verbonden voelen met Nederland zonder alle schepen achter je te verbranden”, aldus Meurs. Er moet in haar ogen veel breder naar het onderwerp worden gekeken.
Máxima merkte in dit verband op dat om de loyaliteit van een mens geen hekken te plaatsen zijn.
WRR-voorzitter Wim van de Donk waarschuwde ook dat het helemaal niet verstandig is om een enge benadering van identiteit te gebruiken, in een tijd waarin de wereld steeds internationaler wordt. „Dan kun je de zaak beter op slot doen en uitverkoop houden; met de rug naar de toekomst gekeerd.”
Telegraaf.nl 24 september 2007