Sheikh Mohammed ibn Saalih al-ʿOethaymien
De achtste zitting
“De categorieën mensen in het vasten (vervolg)
en de regels omtrent het inhalen”
We hebben inmiddels gesproken over zeven categorieën mensen in het vasten en hier volgen de overige categorieën:
8. De menstruerende vrouw. Voor haar is het niet toegestaan om te vasten want de Profeet (vrede zij met hem) zei over de vrouwen: “Ik heb niemand gezien die meer tekort komt in verstand en geloof dan jullie. En een behoedzame man kan door één van jullie worden misleid.” Zij zeiden: “O Boodschapper van Allah, en wat is onze tekortkoming in verstand en geloof? De Profeet (vrede zij met hem) zei: “Is dan de getuigenis van twee vrouwen niet gelijk aan de getuigenis van één man?” Zij zeiden: “Ja, dat klopt.” Hij zei: “Dat is de tekortkoming in haar verstand. Bidt de vrouw dan niet en vast zij niet wanneer zij menstrueert?” Zij zeiden: “Ja, dat klopt.” Hij zei: “Dat is de tekortkoming in geloof.”
(al-Boekhaarie en Moeslim)
Als een vrouw zelfs voor een moment vóór zonsondergang begint te menstrueren, dan telt haar vasten niet. En moet zij die dag inhalen.
Wanneer de vrouw overdag rein wordt van haar menstruatie, dan kan zij niet beginnen met het vasten voor de rest van de dag want het vasten begint na Fadjr (dageraad). Of zij moet stoppen met eten en drinken voor de rest van de dag is meningsverschil onder de geleerden. Hierover hebben we het eerder gehad bij (de regels omtrent) de reiziger.
Als een vrouw gedurende de nacht rein wordt, al is het maar een moment voor Fadjr, dan moet zij die dag vasten. En zij moet ook de dagen inhalen die zij heeft gemist, zoals Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“(diegene dient) dan hetzelfde aantal op andere dagen (in te halen).”
(Soerat al-Baqarah: 184)
Aan ʿAa’ishah werd gevraagd: “Hoe zit het met een menstruerende vrouw? Zij haalt (de gemiste dagen van) haar vasten in en niet de gemiste gebeden?” Zij zei: “Toen wij onze (menstruatie)perioden hadden (ten tijde van de Profeet), werden wij bevolen om het vasten in te halen en wij werden niet bevolen om de (gemiste) gebeden in te halen.”
(Moeslim)
9. Een zwangere vrouw of een vrouw die borstvoeding geeft en schade voor zichzelf of voor haar kind vreest. Zij hoeft niet te vasten volgens de overlevering van Anas ibn Maalik waarin de Profeet (vrede zij met hem) zei: “Allah heeft voor de reiziger de helft van de gebeden voorgeschreven1, en (Hij heeft) de reiziger, de zwangere vrouw en de vrouw die borstvoeding geeft vrijgesteld van het vasten.”
(Ibn Maadjah)
Zij moet de gemiste dagen later inhalen wanneer haar toestand verbetert en haar vrees weggaat, zoals een zieke die weer genezen is.
10. Een persoon die het leven van een ander moet redden(en een strijder). Bijvoorbeeld iemand uit de brand helpen, of van verdrinking redden, en dergelijke. Als hij moet eten om iemands leven te redden, dan is het verplicht voor hem om te eten en deze dag later in te halen.
Een ander voorbeeld hiervan zijn personen die omwille van Allah strijden. Deze personen mogen eten en de dag later inhalen. Het maakt niet uit of zij in eigen land zijn of aan het reizen zijn, waar zij ook de vijand ontmoeten (tijdens een slagveld), verbreken zij hun vasten. Want dit (d.w.z. strijden tegen de vijand) vormt een bescherming voor de moslims, en het maakt de Woord van Allah het hoogst.
Aboe Saʿied al-Khoedrie zei: “We reisden met de Boodschapper van Allah naar Mekka terwijl wij aan het vasten waren. We stopten ergens op een plek en de Boodschapper van Allah zei: “Jullie zijn dichterbij de vijand gekomen en jullie zullen sterker zijn als jullie het vasten verbreken.” Dit was een Roekhsah (d.w.z. een verlichting/vrijstelling) en sommige van ons vastten en sommige verbraken hun vasten. Vervolgens kwamen we aan bij een andere plaats en de Profeet (vrede zij met hem) zei: “In de ochtend zullen jullie tegenover de vijand staan, en het verbreken van het vasten zal jullie sterker maken. Dus verbreek jullie vasten.” Zodoende besloten wij om onze vasten te verbreken.”
(Moeslim)
Deze overlevering laat zien dat het hebben van kracht om te strijden een reden is om het vasten te verbreken. De Profeet beval hun niet om hun vasten te verbreken bij hun eerste stop, maar hij beval het hun bij hun tweede stop toen zij vlakbij de vijand waren.
Wanneer iemand van de genoemde categorieën (mensen) zijn vasten verbreekt, dan is het voor hem niet afgeraden om anderen te laten weten dat hij niet vast. Net zolang dat de reden om niet te vasten een evidente reden is, zoals ziekte of iemand van hoge leeftijd die niet in staat is om te vasten. Maar als de reden verborgen is (en dus niet kenbaar voor anderen) zoals menstruatie, dan dient diegene in het geheim te eten en niet aan anderen tonen dat hij niet vast. Want dit kan een reden zijn voor een onwetende persoon om te denken dat het ook voor hem toegestaan is om het vasten te verbreken.
En eenieder uit de genoemde categorieën die de gemiste dagen van het vasten moet inhalen, dient het aantal dagen in te halen waarin hij zijn vasten verbrak. Dit vanwege de Woorden van Allah (interpretatie van de betekenis):
“(diegene dient) dan hetzelfde aantal op andere dagen (in te halen).”
(Soerat al-Baqarah: 184)
Als hij de hele maand niet heeft gevast, dan moet hij al die (gemiste) dagen inhalen. Wanneer de maand 30 dagen had, dan moet hij 30 dagen inhalen. En als de maand 29 dagen had, dan moet hij 29 dagen inhalen. Wanneer de persoon weer in staat is (om te vasten), dan is het het beste om de gemiste dagen zo snel mogelijk in te halen. Want dit is je haasten naar het goede.
En het is toegestaan om het uit te stellen, totdat er tussen hem en de volgende Ramadan het aantal dagen is dat gelijk is aan het aantal dagen dat hij moet inhalen, vanwege de Woorden van Allah (intepretatie van de betekenis):
“(diegene dient) dan hetzelfde aantal op andere dagen (in te halen). En degenen die alleen met grote moeite kunnen vasten, kopen het af door een behoeftige te voeden.”
(Soerat al-Baqarah: 184)
“Allah wil het gemakkelijke voor jullie en Hij wil niet het moeilijke voor jullie.”
(Soerat al-Baqarah: 185)
En voor het gemak is het toegestaan om het inhalen van de gemiste dagen uit te stellen. Wanneer je tien dagen van de Ramadan moet inhalen is het toegestaan om het inhalen uit te stellen, totdat er nog tien dagen resten tot de volgende Ramadan. En het is niet toegestaan tot de volgende Ramadan te wachten zonder deze dagen in te halen, want ʿAa’ishah zei: “Ik had nog dagen van vasten in de Ramadan in te halen, en ik was niet in staat om deze in te halen behalve in Shaʿbaan (de maand voor Ramadan).”
(al-Boekhaarie)
Net zoals bij het gebed, kun je niet het eerste (gemiste gebed) uitstellen tot aan het volgende.
Als de reden om niet te kunnen vasten door blijft gaan tot aan de volgende Ramadan, dan is hier niets mis mee. Wanneer de persoon onderwijl overlijdt, dan kan de familie zijn gemiste dagen voor hem inhalen, want de Profeet (vrede zij met hem) zei: “Wie sterft en nog het vasten (van gemiste dagen) moet inhalen, dan vast zijn familie voor hem.”
(al-Boekhaarie en Moeslim)
De erfgenamen en zijn naasten, vormen zijn familie. Het is voor hen toegestaan om gezamenlijk het aantal dagen dat deze persoon nog moet inhalen, te vasten in één dag. Zo is het overgeleverd dat al-Hasan zei: “Als dertig mensen voor hem vasten op één dag, dan is dit toegestaan.”
(al-Boekhaarie)
Zijn familie kunnen ook een arme of behoeftige persoon voeden voor elke dag die hij miste (en moet inhalen) als zij niet wensen te vasten.
Mijn broeders en zusters, Allah heeft vanuit de Islam regels voorgeschreven die bij de situatie van elke persoon uit één van deze categorieën passen. Dus ken de regels van jouw Heer die in de Sharieʿah (Islamitische wetgeving) staan. En wees dankbaar voor Allahs Gunsten op jou voor het vergemakkelijken van dingen.
Gebaseerd op het werk Madjaalis Shahr Ramadaan
1. D.w.z. dat het voor een reiziger toegestaan is om de gebeden die vier Rakaʿaat zijn, te halveren naar twee Rakaʿaat.