Vraag:
Wij hebben een huis met twee etages. Elke etage heeft een eigen deur. Mijn vader en ik wonen op de bovenste verdieping. De onderste verdieping wordt door mijn vader verhuurd. Mijn zus woont met mijn oma en eist haar aandeel van het appartement. Zij beweert dat onze vader haar, door haar niet een gedeelte van de huuropbrengsten te geven, onthoudt van haar rechten.
Mijn vraag is of het toegestaan is om het appartement te verdelen nu mijn vader nog in leven is, om zodoende elke persoon zijn rechtmatige gedeelte van de erfenis te geven. Houd er rekening mee dat mijn moeder twee jaar geleden is overleden, moge Allah haar genadig zijn. Als het antwoord “nee” is, is mijn vader dan verplicht om mijn zus haar gedeelte van het geld te geven of is hij nergens toe verplicht?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
Als het appartement waarover je spreekt toebehoorde aan je moeder, dan dient het te worden verdeeld aan haar erfgenamen volgens de Islamitische regels over de verdeling van de erfenis. En dient iedere persoon die hier recht op heeft zijn rechtmatige deel te worden gegeven. In dit geval, is het verzoek van je zus om haar aandeel van het appartement (en dus niet alleen de huuropbrengsten) een legitiem verzoek.
Echter, als het appartement toebehoort aan je vader, dan heeft zij geen recht om enige deel van de huuropbrengst van het appartement op te eisen. Want het bezit is van je vader. Hij beschikt over de huuropbrengsten zoals hij elk ander bezit heeft. Zij heeft geen recht op haar vader, behalve onderhoud als zij niet getrouwd is. In dit geval dient hij haar te onderhouden zoals zijn andere kinderen. Elk wat hij of zij nodig heeft. Als je vader haar een gift, geld of bezit wilt schenken, dan dient hij haar en al haar broers en zussen eerlijk te behandelen. Dat zij niet in zijn huis woont, geeft haar geen enkel recht op de huuropbrengsten van de benedenetage. Noch op het bezit van jouw vader in het algemeen. Behalve in het verplichte onderhoud van haar, zoals hierboven beschreven.
Gedurende iemands leven kan zijn bezit niet beschreven worden als een erfenis. En degenen die een aandeel hiervan krijgen, kunnen geen erfgenamen worden genoemd. Het overlijden van de erflater is de eerste voorwaarde van een erfenis. Er zijn twee zaken die de moeite waard zijn te benoemen:
1. Als je vader (alleen) zijn kinderen iets wilt geven tijdens zijn leven, dan wordt dat beschreven als een gift of cadeau. Het is toegestaan voor de vader om dit te doen. Maar op de voorwaarde dat hij al zijn kinderen, zowel man als vrouw, eerlijk behandelt.
2. Als je vader zijn bezittingen tussen zijn erfgenamen wilt verdelen, dan is dit toegestaan. Onder voorwaarde dat hij niemand hun rechten ontneemt of afneemt. Echter moedigen wij niemand aan dit te doen, omdat het sommige kinderen ertoe verleidt om middels dit bezit tekort te schieten in het eren van hun vader. Bovendien kan hij het bezit nodig hebben op het moment dat het niet langer van hem is. Ook kan hij meer kinderen krijgen, naast degenen die hij het bezit al heeft gegeven. In dit geval zou de nieuwgeboren kinderen hun aandeel, met hun broers en zussen in het bezit van hun vader, worden ontnomen.
Het dient opgemerkt te worden dat als een gift aan een kind wordt uitgesteld totdat iemand is overleden, dit een nalatenschap is! En in de overlevering: “Er is geen nalatenschap voor een erfgenaam.” is bewezen dat zo'n gift dient te worden terug gestopt in de erfenis en te worden verdeeld volgens de wetten die in de Islam zijn voorgeschreven.
(Aboe Daawoed)
En Allah weet het best.
Islamqa.com