Er zijn vier manieren waardoor een persoon zijn eigen tekortkomingen en zwaktes kan achterhalen:
- Een persoon kan een geleerde vergezellen die inzicht en begrip heeft van de aard van persoonlijke zwaktes en zonden. De geleerde maakt de persoon attent op zijn zwakheden en de middelen die aangewend kunnen worden om deze te genezen. Deze manier komt tegenwoordig weinig voor. Als een persoon zo'n geleerde vindt, dan heeft hij zeker een intelligente dokter ontdekt en past het hem niet om hem te verlaten.
- Een persoon dient een eerlijke en religieuze vriend te zoeken die beschikt over inzicht. Hij staat hem toe een hoeder voor hem te zijn, zodat hij hem kan informeren over verafschuwde manieren en daden. De leider der gelovigen, cOmar ibn ul-Khattaab (moge Allah genadig met hem zijn), was gewoon te zeggen: “Moge Allah genade hebben met de persoon die ons onze eigen zwakte kenbaar maakt.”
- Een persoon kan profiteren van de tong van zijn vijanden in het leren kennen van zijn zwakte. Want een oog dat ontevreden is, ziet alleen de slechte eigenschappen (van de persoon waarnaar het kijkt). Een persoon die voordeel haalt uit een twistzieke tegenstander die zijn zwaktes bekend maakt, heeft daar meer profijt van dan van een vriend die hem vleit en zijn zwakte voor hem verbergt.
- Door het mixen en interactie te hebben met mensen. Onthoud je van datgene wat jij ook bij hen afkeurt.
De vrome voorgangers hielden van degenen die hen informeerden over hun tekortkomingen. Echter, vandaag de dag is het meestal zo dat de meest gehate mensen voor ons juist diegenen zijn die ons wijzen op onze tekortkomingen.
Ibn Qoedaamah al-Maqdisie
(Moekhtasar Minhaadj ul-Qaasidien, blz. 156)