Do’s en don’ts in Shaʿbaan
In de Naam van Allah, de Meest Barmhartige, de Meest Genadevolle.
Alle lof komt slechts Allah toe en vrede en zegeningen zij met degene na wie er geen andere Profeet komt.
Shaʿbaan is de achtste maand van de Arabisch Islamitische kalender. Het valt tussen Radjab en Ramadaan. Oesaamah ibn Zayd heeft overgeleverd dat de Profeet (vrede zij met hem) heeft gezegd: “Het is de maand tussen Radjab en Ramadan waar veel mensen onachtzaam over zijn.”
(an-Nasaa’ie en Ahmad)
Waarom wordt het Shaʿbaan genoemd?
De naam komt voort uit “Shaʿb” wat scheiding betekent. Ibn us-Sikkiet zegt in ‘Islaah ul-Mantiq’: “Shaʿaba” wordt gebruikt om iets te differentiëren en te onderscheiden van de oorsprong. De dood wordt ook “Shoeʿoeb” genoemd, omdat het leven van een persoon scheidt.”
(Islaah ul-Mantiq)
Er zijn twee verschillende meningen over de reden waarom het Shaʿbaan werd genoemd:
- De Arabieren waren gewoon om zich in deze maand af te zonderen om op zoek te gaan naar water of vanwege oorlogen. Ibn Faaris zegt: “Shaʿbaan werd zo genoemd, omdat de mensen afzonderlijk op zoek gingen naar water.”
(Maqaayies ul-Loeghah; boekdeel 3, blz. 192)
- Het wordt Shaʿbaan genoemd, omdat het tussen de maanden Radjab en Ramadaan valt. Thaʿlab zei: “Sommigen van hen hebben aangegeven dat Shaʿbaan deze naam heeft gekregen, omdat het valt tussen Ramadaan en Radjab.”
(Lisaan ul-ʿArab; boekdeel 1, blz. 502)
Voorgeschreven daden van aanbidding in Shaʿbaan
“Het vasten in deze maand.”
De Soennah vermeldt dat de Profeet (vrede zij met hem) gewoon was meer te vasten in deze maand. ʿAa’ishah (moge Allah tevreden met haar zijn) zei: “De Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) was gewoon te vasten (in de maand Shaʿbaan) in zo’n mate dat wij dachten dat hij zijn vasten nooit zou verbreken. En hij vastte (op andere tijden) niet, in zo’n mate dat wij dachten dat hij nooit zou vasten. Ik zag de Boodschapper van Allah nooit een volledige maand vasten, behalve de Ramadan. En ik zag hem nooit meer vasten in een andere maand dan in Shaʿbaan.”
(al-Boekhaarie en Moeslim)
Innovaties in de maand Shaʿbaan
“Het gebed van duizend.”
Dit is één van de innovaties die in de middelste nacht van Shaʿbaan wordt verricht. Het zijn honderd gebedseenheden die gezamenlijk worden verricht. De imam reciteert Soerat al-Ikhlaas tien maal in elke gebedseenheid. Een andere manier is dat hij tien gebedseenheden verricht en in elke gebedseenheid na Soerat al-Faatihah honderd keer Soerat al-Ikhlaas reciteert. Dit is een verworpen innovatie.
Ibn Taymiyah heeft gezegd: “Beweringen over de Marfoeʿ overleveringen (die toegeschreven worden aan de Profeet) over het “gebed van duizend” zijn gelogen en gefabriceerd. Daar zijn de geleerden van kennis en Hadieth het over eens.”
(Iqtidaa’ us–Siraat il-Moestaqiem)
Ibn ul-Qayyim zei: “Het is verbazingwekkend om te zien dat sommige mensen met enige kennis over de Soennah worden misleid door deze onbeduidende daad en het verrichten ervan.”
(al-Manaar ul-Moenief)
“Het uitzonderen van de middelste nacht van Shaʿbaan voor het gebed en de (middelste) dag voor het vasten.”
Dit is gebaseerd op de overlevering: “Als de middelste nacht van Shaʿbaan aanbreekt, breng de nacht dan biddend door en de dag vastend.” Echter heeft deze overlevering geen basis. Slechts de onderbouwde (authentieke) overleveringen dienen toegepast te worden en naar worden gehandeld. Daarom is het opblijven gedurende de nacht een innovatie. Wat betreft het vasten van de middelste dag van Shaʿbaan, als dit gebeurt met de intentie van het uitzonderen van deze dag, dan is dit een innovatie. Maar als dit samenvalt met iemands gewoonte om de dagen van de volle maan te vasten (13e, 14e en 15e) hij de 15e en de twee dagen ervoor vast, dan is dit een bewezen Soennah uit de authentieke overleveringen. Belangrijk is hier wel bij te vermelden dat dit een gebruik is in elke Islamitische maand en niet alleen specifiek van Shaʿbaan.
“Het verrichten van zes gebedseenheden in de middelste nacht van Shaʿbaan met de intentie om ellende te voorkomen en een lang leven te verkrijgen.”
Deze worden verricht met Soerat Yaa-Sien en het verrichten van Doeʿaa’ (smeekbeden). Ook dit is een innovatie waarvoor geen bewijs is in de Islamitische wetgeving. En de geleerden hebben duidelijk aangegeven dat dit een innovatie is.
Imam an-Nawawie (moge Allah genadig met hem zijn) heeft gezegd: “Het gebed dat bekend staat als Salaat ur-Raghaa’ïb, bestaat uit twaalf gebedseenheden tussen Maghrib en ʿIshaa’ in de nacht van de eerste vrijdag van Radjab. En ook het gebed van duizend gebedseenheden op de middelste nacht van Shaʿbaan. Beide gebeden zijn verworpen en verachte innovaties. Een persoon dient zich niet te laten misleiden alleen omdat ze vermeld staan in Qoet ul-Qoeloeb en Ihyaa’ ʿOeloem ud-Dien. Daarnaast vermeld ook geen enkele overlevering deze. Dit omdat alles hierover vals is. Een persoon dient niet misleid te worden door sommige imams die in de war zijn over het oordeel. Ook al hebben zij hierover pagina’s geschreven dat het wel aanbevolen is. Zo’n persoon heeft het verkeerd.”
(al-Madjmoeʿ; Sharh ul-Moehaddhab)
Moge vrede en zegeningen zijn met Zijn dienaar en Boodschapper Mohammed.
Gebaseerd op een artikel van Sheikh Ibraahiem ibn ʿAamir ar-Roehaylie