Vraag:
Mijn vader verricht de Oedhiyah (offer) gewoonlijk namens zichzelf en zijn overleden ouders. Maar niet namens mijn moeder die nog in leven is. Ik heb met hem over dit onderwerp gesproken, maar hij gaf aan dat zij niet verplicht is een Oedhiyah te verrichten, omdat zij een huisvrouw is. Anderen hebben ook gezegd dat de echtgenoot niet verplicht is de Oedhiyah namens haar te verrichten. Mijn vraag is wat het oordeel is als de zoon of dochter haar het bedrag voor de Oedhiyah willen geven of het voor haar kopen?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
Het is toegestaan voor degene die de Oedhiyah verricht de beloning van het offer te delen met wie hij wil van zijn familie. Zowel de levenden als de overledenen onder hen. Dit vanwege de overlevering waarin wordt gezegd: “O Allah, accepteer het namens Mohammed en de familie van Mohammed.”
(Moeslim)
De “familie van Mohammed” (vrede zij met hem) omvat zowel levenden als overledenen. Ook is het toegestaan een Oedhiyah alleen namens de overledenen te verrichten of samen met de levenden. Dit is eerder besproken in een eerdere fatwa.
Eén Oedhiyah is voldoende namens een man en de leden van zijn huishouding, inclusief zijn echtgenote, kinderen en ouders als zij allen in één huis wonen. cAa’ishah heeft overgeleverd dat de Profeet (vrede zij met hem) beval dat er een ram met zwarte ponten, zwarte buik en zwarte cirkels rond de ogen bij hem werd gebracht zodat hij het kon offeren. Hij zei tegen haar: “O cAa’ishah, geef me een mes.” Daarna zei hij: “Slijp het op een steen.” Dit deed zij. Hierop pakte hij het, nam de ram en legde het op de grond, waarna hij het slachtte en zei: “In de Naam van Allah. O Allah, accepteer het (dit offer) namens Mohammed, de familie van Mohammed en de gemeenschap van Mohammed.” Daarna offerde hij (vrede zij met hem) het.
(Moeslim)
Imam an-Nawawie (moge Allah genadig met hem zijn) zei: “Deze overlevering werd aangehaald als bewijs door degenen die het als toegestaan zien voor een man om de Oedhiyah te verrichten namens zichzelf en leden van zijn huishouding. En om met hen te delen in de beloning. Dit is onze mening en de mening van de meerderheid.”
(Sharh Sahieh Moeslim)
Op basis hiervan is datgene dat voorgeschreven is voor de echtgenoot om de intentie te hebben dat zijn Oedhiyah namens hemzelf is en de leden van zijn huishouden, zoals de Profeet (vrede zij met hem) heeft gezegd. En dit is acceptabel en voldoende voor hemzelf en de anderen. En zij zullen een aandeel van de beloning hierin hebben. Het is niet nodig om namens zijn echtgenote een aparte Oedhiyah te verrichten.
Als hij niet de intentie heeft dat zijn Oedhiyah ook namens zijn familie is, dan is het geen vereiste dat zij de Oedhiyah zelf verrichten. Want de Oedhiyah komt te vervallen voor de leden van een huishouden als de man de Oedhiyah verricht. Ook al worden zij niet beloond voor iets dat zij niet hebben gedaan of waar degene die het heeft gedaan hen niet laat meedelen in de beloning.
Ar-Ramlie (moge Allah hem genadig zijn) heeft over de Oedhiyah gezegd: “Het is een bevestigde gemeenschappelijke Soennah, ook al is het in Mina als er talrijke leden van een houdhouden zijn. Anders zou het een individuele Soennah (cAyn) zijn. Wat met een gemeenschappelijke Soennah (Kifaayah) bedoeld wordt, is dat ook al is het Soennah voor eenieder van hen, het dan wel komt te vervallen als één iemand het verricht. Al wordt hier de beloning door degene die het niet doet niet verkregen. Dit is ook het geval met het dodengebed. De auteur zegt in ‘Sharh Moeslim’ dat als hij een aandeel van de beloning aan een ander geeft, dat dit geldig is. En dit is ook onze mening. Het basisprincipe hiervoor is het feit dat hij (vrede zij met hem) koeien offerde in Mina namens zijn vrouwen. Dit is overgeleverd door al-Boekhaarie en Moeslim.
(Nihaayat ul-Moehtaadj, boekdeel 8, blz. 132)
Maar als de echtgenote haar eigen geld heeft en zij op eigen kosten de Oedhiyah wil verrichten, dan mag ze dit doen. Als één van haar zonen haar geld geeft om te offeren en ze dit van hem accepteert, dan is ook dit geldig.
En Allah weet het het beste.
Islamqa.com