Vraag:
Ik heb enkele dagen van de Ramadan niet gevast vanwege mijn menstruatie. Dit is een aantal jaren geleden gebeurd. Tot nu toe heb ik deze dagen nog niet gevast. Wat dien ik te doen?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
De imams zijn het erover eens dat degene die enkele dagen van de Ramadan niet vast deze dient in te halen voordat de volgende Ramadan begint. Zij halen als bewijs hiervoor de woorden van ʿAa’ishah (moge Allah tevreden met haar zijn) aan die heeft gezegd: “Ik had nog vastendagen die ik moest inhalen van de Ramadan en die ik niet kon inhalen tot Shaʿbaan. Dit kwam door de positie van de Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) (als echtgenoot).”
(al-Boekhaarie en Moeslim)
Al-Haafidh zei: “Uit haar ijver om in Shaʿbaan te vasten, kan worden begrepen dat het niet toegestaan is om het inhalen van de gemiste vastendagen uit te stellen tot de volgende Ramadan begint.”
Als een persoon het inhalen van het vasten uitstelt tot de Ramadan begint, dan zijn één van de volgende twee situaties van toepassing:
1. Het uitstel heeft een reden. Zoals een ziekte die voortduurt tot de volgende Ramadan begint. In dit geval rust er geen zonde op een persoon voor het uitstellen. Hij heeft namelijk een excuus. Hij hoeft slechts de gemiste dagen in te halen.
2. Er is geen reden voor het uitstel. Zoals een persoon die in staat is het vasten in te halen, maar het niet heeft gedaan voor het begin van de volgende Ramadan. Deze persoon zondigt door het nalaten van het inhalen van het vasten zonder geldig excuus. De imams zijn het erover eens dat diegene het vasten moet inhalen. Echter verschillen zij erover of diegene naast het inhalen van het vasten ook voor elke dag een behoeftige dient te voeden of niet.
Imams Maalik, ash-Shaafiʿie en Ahmad hebben gezegd dat hij een behoeftige persoon moet voeden. Zij halen als bewijs enkele overleveringen aan die verhaald zijn door enkele metgezellen zoals Aboe Hoerayrah en Ibn ʿAbbaas (moge Allah tevreden met hen zijn).
Imam Aboe Haniefah (moge Allah genadig met hem zijn) was van mening dat diegene naast het inhalen niet nog eens een behoeftige hoeft te voeden. Hij haalde als bewijs het feit aan dat Allah degene die in de Ramadan niet vast, slechts beveelt het gemiste vasten in te halen. En hij vermeldde niet het voeden van een behoeftige persoon. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“En wie ziek of op reis is, (diegene dient) dan hetzelfde aantal op andere dagen (in te halen).”
(Soerat al-Baqarah: 185)
(Zie al-Madjmoeʿ; boekdeel 6, blz. 366 en
al-Moeghnie; boekdeel 4, blz. 400)
Deze tweede mening had ook de voorkeur bij imam al-Boekhaarie. Hij zegt in zijn ‘Sahieh’: “Ibraahiem (an-Nakha’ie) zei: “Als een persoon onachtzaam is (het vasten in te halen) tot de volgende Ramadan begint, dan dient hij de gemiste dagen van beide maanden in te halen. Maar hij was niet van mening dat hij een behoeftige diende te voeden.” Ook is er een Moersal-overlevering1 van Aboe Hoerayrah en Ibn ʿAbbaas die vermeldt dat hij ook een behoeftige dient te voeden. Daarna zegt al-Boekhaarie: “Maar Allah vermeldt het voeden van een behoeftige niet. Daarentegen zegt hij (interpretatie van de betekenis):
“Dan hetzelfde aantal op andere dagen (in te halen).”
(Soerat al-Baqarah: 185)
Sheikh Ibn ul-ʿOethaymien (moge Allah genadig met hem zijn) zei bij het vermelden dat het niet verplicht is een behoeftige persoon te voeden: “Het gebruiken van de woorden van de metgezellen als bewijs is onderwerp van nader onderzoek, als het ingaat tegen de schijnbare betekenis van de Koran. Allah heeft slechts opgedragen hetzelfde aantal op andere dagen in te halen. En Hij vermeldde niet meer dan dit. Op basis hiervan dienen we de dienaren van Allah niet te verplichten meer te doen dan geacht wordt om hun plicht na te komen. Wat overgeleverd is van Ibn ʿAbbaas en Aboe Hoerayrah, kan begrepen worden dat het Moestahab (aanbevolen) is en niet verplicht. De correcte mening met betrekking tot deze kwestie is dat een persoon niets meer hoeft te doen dan de gemiste dagen in te halen. Maar hij zondigt als hij dit uitstelt.”
(ash-Sharh ul-Moemtiʿ; boekdeel 6, blz. 451)
Op basis hiervan is het inhalen van het vasten datgene wat verplicht is gesteld. Maar als een persoon zeker wil zijn en een behoeftige persoon wil voeden voor elke gemiste dag, dan is dit goed.
Als de vraagstelster het in halen van het vasten zonder geldig excuus uitstelde, dan dient zij berouw te tonen tegenover Allah en zich voor te nemen deze fout in de toekomst niet te begaan.
En Allah is Degene Die we om Hulp vragen om te doen waar Hij van houdt en tevreden mee is.
En Allah weet het het beste.
Islamqa.com
1. Een Moersal-overlevering is overgeleverd door een Taabiʿie en niet door een metgezel.