Vraag:
In een eerder genoemde Fatwa heeft u te kennen gegeven dat het enigszins uitstellen van het gebed na haar aanvangstijd, om zodoende naar een Islamitisch programma te kijken, toegestaan is. Wat is uw bewijs hiervoor?
Antwoord:
Het zal u vast niet ontgaan zijn dat het toegestaan is om het gebed te verrichten bij aanvangstijd en dit uit te stellen tot aan de daarvoor vastgestelde eindtijd. Dit conform de bewijzen uit de Koran en de Soennah. Zo lezen wij in de Koran (interpretatie van de betekenis):
“Voorwaar het gebed is de gelovigen op vaste tijden voorgeschreven.”
(Soerat an-Nisaa’: 103)
De Profeet (vrede zij met hem) heeft ons bekendgemaakt met de begin- en eindtijden van de gebeden. Degene die het gebed daartussen verricht, is zijn verplichting nagekomen. Zo werd de Profeet (vrede zij met hem) eens gevraagd over de gebedstijden, waarop hij antwoordde: “De tijd voor het Fadjr-gebed is zolang de bovenkant van de zon niet te zien is. De tijd voor het Dohr-gebed is wanneer de zon zijn hoogste stand voorbij is en het cAsr-gebed nog niet is aangebroken. De tijd voor het cAsr-gebed is totdat de zon geel wordt en de bovenkant ervan niet wegvalt. De tijd voor het Maghreb-gebed duurt vanaf zonsondergang totdat de avondschemering verdwijnt. En de tijd voor het cIshaa’-gebed duurt voort tot halverwege de nacht.”
(Moeslim)
Tevens lezen wij in andere overleveringen dat de Profeet (vrede zij met hem) werd gevraagd over de gebedstijden. Toen noemde hij de bovenstaande overlevering. Ook verrichtte de Profeet (vrede zij met hem) op een dag het gebed op de begintijd en de volgende dag op de eindtijd. Daarna zei hij: “De tijd van het gebed bevindt zich hiertussen.”
(Moeslim)
Imam an-Nawawie zegt het volgende over de bewijzen hieromtrent: “Er is geen bezwaar om het gebed uit te stellen tot aan de eindtijd. Hierover bestaat geen meningsverschil. Dit op basis van de Koran, de Soennah en de uitspraken van de geleerden. Zover ik weet is er dan ook niemand die dit heeft verboden, behalve als men vreest dat het uitstellen ten koste gaat van het gebed. Alleen dan is het niet toegestaan.”
(Sharh ul-Madhhab)
Het zonder reden uitstellen van het gebed tot de eindtijd is dus een toegestane zaak, zoals gebleken is uit het voorgaande. Er is dus niets op tegen om het gebed uit te stellen vanwege het bekijken van een baatvol islamitische tv-programma. Het gebed kan op een later tijdstip alsnog verricht worden, zolang de tijd niet verstreken is. Als uitzondering geldt dat hierdoor het bijwonen van het gezamenlijke gebed of een andere verplichting niet misgelopen wordt. Er is namelijk niets dat een verplichting kan doen vervallen.
Sheikh Mohammed ibnoe Saalih al-cOethaymien
Madjmoec al-Fataawaa war-Rasaa’il