Vraag:
Wat is het oordeel betreffende het blindelings volgen van één van de Madhaahib (wetscholen)?
Antwoord:
Alle lof zij Allah en vrede en zegeningen zij met Zijn Profeet, diens familie en metgezellen.
Mensen zijn wat betreft het volgen van een wetschool op te delen in verschillende categorieën. Er zijn mensen die zichzelf toeschrijven aan een wetschool denkende dat deze wetschool het meest correcte is. Wanneer daarentegen de waarheid voor hem duidelijk wordt, verlaat hij zijn wetschool en klampt hij zich vast aan de waarheid. Op deze handelswijze is niets aan te merken en dit was tevens de methodiek van vele grote geleerden, zoals Sheikh ul-Islaam Ibn Taymiyah. Hij behoorde tot de aanhangers van de wetschool van Imam Ahmad.
Desondanks – zoals te vinden is in zijn Fataawaa en boeken – volgde hij altijd de bewijzen wanneer deze duidelijk voor hem werden. Hij had er geen moeite mee om de uitspraak van zijn wetschool tegen te gaan. Dit geldt tevens voor vele andere imams.
Hier is dus niets op tegen, omdat het zich toeschrijven aan een wetschool en het leren van haar fundamenten en principes een vergemakkelijking is van het begrijpen van de Koran en Soennah. Daarnaast zal zijn begrip hiermee geordend raken.
De tweede categorie zijn mensen die zich fanatiek vastklampen aan een specifieke wetschool en alles klakkeloos aannemen wat deze verkondigt. Het bewijs dat zij slechts aannemen, is het boek van zijn imam. Wanneer het voor hem duidelijk wordt dat de mening van zijn wetschool in strijd is met de duidelijke bewijzen, wringt hij zich in allerlei bochten om zodoende de bewijzen te verdraaien. Dit zodat deze toch in overeenstemming zijn met zijn wetschool. Dit is verwerpelijk en zij hebben dan ook enigszins een gelijkenis met degenen waarover Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“Heb jij degenen niet gezien die dachten dat zij geloofden in wat aan jou geopenbaard is en in wat er vóór jou geopenbaard is? Zij willen volgens de Taaghoet berechten, hoewel hun toch bevolen was er niet in te geloven. En het is zo dat de Satan hen ver weg wil doen afdwalen. En wanneer tot hen gezegd wordt: “Komt naar wat Allah heeft neer gezonden en naar de Boodschapper,” zie je de huichelaars zich totaal van jou afkeren.”
(Soerat an-Nisaa’: 60-61)
Ondanks dat zij zich niet op hetzelfde niveau bevinden als degenen op wie gedoeld wordt in dit vers, hebben zij toch een overeenkomst met hen. Zij bevinden zich op een groot gevaar en op de Dag des Oordeels zullen zij gevraagd worden of zij gehoor hebben gegeven aan de boodschappers. Zij zullen niet gevraagd worden of zij gehoor hebben gegeven aan een specifieke imam of boek.
De derde categorie mensen zijn de leken die niet in het bezit zijn van kennis. Zij volgen een specifieke wetschool, omdat zij uit zichzelf niet in staat zijn om de waarheid te achterhalen. Zij zijn niet in staat om rechtsvinding te verrichten en voor hen gelden de volgende Woorden van Allah (interpretatie van de betekenis):
“Vraag de bezitters van kennis, indien jullie niet weten.”
(Soerat al-Anbiyaa’: 7)
Sheikh Mohammed ibnoe Saalih al-cOethaymien