Vraag:
Wat is de regelgeving betreffende het niet bijwonen van het gezamenlijke gebed wanneer het regent? Maakt de ernst van de regen hier een verschil?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
De meest correcte mening volgens de geleerden is dat het gezamenlijk bidden in de moskee verplicht is gesteld voor mannen die daartoe in staat zijn. Hier zijn vele bewijzen voor. De geleerden hebben echter bepaalde situaties benoemd waardoor deze verplichting wordt opgeheven. Eén daarvan is regenval met als gevolg dat de kleding nat wordt. Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“…En Hij heeft het jullie in de godsdienst niet moeilijk gemaakt.”
(Soerat al-Hadj: 78)
Ook zegt Allah (interpretatie van de betekenis):
“Allah wenst voor jullie het gemakkelijke en Hij wenst niet voor jullie het moeilijke.”
(Soerat al-Baqarah: 185)
Ibnoe Qoedaamah zei in al-Moeghnie (boekdeel 1, blz. 366): “Een man kan worden vrijgesteld voor het niet bidden van al-Djoemoecah (vrijdaggebed) of het bijwonen van het gezamenlijke gebed. Dit is het geval wanneer er sprake is van regen, met als gevolg natte kleding en/of moddervlekken op de kleding. Het is overgeleverd dat cAbdoellaah ibn cAbbaas op een regenachtige dag tegen zijn Moe’addhin (oproeper) zei: “Als je zegt: “Ik getuig dat er geen god is dan Allah en ik getuig dat Mohammed de Boodschapper van Allah is”, zeg dan niet: “Kom tot het gebed”, maar zeg in plaats daarvan: “Bid in jullie huizen.”
Het was alsof de mensen dat vreemd vonden, dus zei hij: “Ben je daardoor verrast? Degene die beter was dan ik heeft dat gedaan. Het vrijdaggebed is verplicht, maar ik wilde jou niet dwingen om in de modder en op de glibberige grond te lopen.”
Sheikh Ibn ul-cOethaymien zei in ash-Sharh ul-Moemtic (boekdeel 4, blz. 317): “Wat betreft de zin: “Of schade veroorzaakt door regen of modder”, dit is de tiende soort excuus voor het niet bidden van al-Djoemoecah en het gezamenlijke gebed. Wanneer men al-Djoemoecah of het gezamenlijk gebed wil bijwonen, maar vanwege de regen vreest voor natte kleding en/of moddervlekken, dan is hij gevrijwaard.
Schade veroorzaakt door regen, betekent geschaad worden doordat je kleding nat wordt, door het koude weer, enzovoort. Dit geldt ook als je bang bent te worden geschaad door de modder. Vroeger leden de mensen vanwege de modder, omdat de marktplaatsen onverharde gronden hadden. En als het regende dan was het modderig en slibberig. Het was dus erg moeilijk voor de mensen om aanwezig te zijn in de moskee. Wanneer dit gebeurt, dan ben je verontschuldigd. Maar vandaag de dag levert dat geen problemen op, omdat de markten verharde gronden hebben.
Het ergste dat kan gebeuren is dat er op sommige plaatsen laagstaand water is, maar dit heeft geen invloed op de mensen, hun kleding of voeten. Het excuus in dit geval is alleen van toepassing wanneer het regent. Dus wanneer de regen stopt, dan kun je dat niet als excuus gebruiken.
Maar in bepaalde dorpen waar de straten niet zijn verhard, kan het excuus nog van toepassing zijn. Vandaar dat de oproeper van de Boodschapper (vrede zij met hem) op koude en regenachtige avonden riep: “Bid waar je bent.”
Het kan zijn dat uit de woorden: “Of schade veroorzaakt door regen” begrepen wordt dat wanneer iemand niet wordt aangetast omdat het licht regende, dan is er in dat geval geen excuus. Hij dient echter wel deel te nemen aan de gezamenlijke gebeden. En met welke kleine moeilijkheden hij op dat moment ook wordt geconfronteerd, hij zal daarvoor beloond worden.”
En Allah weet het best.
islamqa.com