Vraag:
Wij bidden in een kleine Moesallah (gebedsruimte) in het ziekenhuis, tijdens werkuren. Omdat de Moesallah zo klein is, staat de imam zover mogelijk aan de linkerkant, en de volgers staan allemaal aan zijn rechterkant, in lijn met hem. Is dit toegestaan? Of is het beter voor de imam om in het midden van de rij te staan, tussen de volgers. Kan hij in lijn met de volgers staan, als zij bidden aan zijn rechter en zijn linkerkant, of moet hij voor hen staan, al is het maar een beetje?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
Allereerst:
De Soennah voor de imam is om voor de gelovigen te staan. Dit is wat wordt bewezen in de Soennah.
Ibn abie cOmar (moge Allah hem genadig zijn) zei: “De Soennah voor de aanbidders is om achter de imam te staan. Als er meerdere aanbidders zijn, dan is de Soennah voor hen om achter de imam te staan, of ze nu mannen of vrouwen zijn. Dit omdat het de gewoonte was van de Profeet (vrede zij met hem) om zijn metgezellen in het gebed te leiden, terwijl zij achter hem stonden. Toen Djaabir en Djabbaar aan zijn rechter en linkerkant stonden, schoof hij hen op totdat zij achter hem waren. Ook al waren ze met z’n tweeën. Zo leverde Djaabir over: “Ik reisde met de Profeet (vrede zij met hem) op een veldtocht. Hij stond op om te bidden en ik verrichtte de Woedoe’. Toen ik kwam, ging ik aan de linkerkant staan. Hij nam me bij de hand en draaide me om, totdat hij mij aan zijn rechterkant liet staan. Vervolgens kwam Djabbaar ibn Sakhr en stond aan zijn linkerkant en hij nam ons allebei bij de hand en liet ons achter hem staan.”
(Aboe Daawoed)
Dit is ook de mening van cOmar, cAli, Djaabir ibn Zayd, Maalik, ash-Shaaficie, en As-haab ur-Ra’ie.
(ash-Sharh ul-Kabier, boekdeel 2, blz. 61)
Eerder hebben we ook uitgelegd dat het aanbevolen is voor de imam om in het midden van de rij te staan.
Ten tweede:
Als de gelovigen aan de rechterkant van de imam staan, is hun gebed geldig. Echter als de imam in het midden staat van de rij en zij staan achter hem, dan is dat beter. Al-Bahoetie (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Als de gelovigen met de imam staan, aan zijn rechterkant, of aan zijn beiden kanten is dit gewoon geldig.”
(Kashshaaf ul-Qinaac, boekdeel 1, blz. 486)
Sheikh Ibn ul-cOethaymien (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Het is geldig voor hen om met de imam te staan, aan zijn rechterkant of beide kanten van hem. Dat wil zeggen dat als er twee of meer gelovigen zijn, zij aan zijn linkerkant of beide kanten van hem kunnen staan. Eén aan zijn rechterkant en de ander aan zijn linkerkant. Het is beter voor hen om aan zijn rechterkant te zijn, omdat cAbdoellaah ibn Mascoed (moge Allah tevreden over hem zijn) tussen cAlqamah en al-Aswad stond en zei: “Dit is wat ik de Profeet (vrede zij met hem) zag doen.” Dus als er twee gelovigen of meer zijn met de imam zijn, dan zijn er drie manieren waarop zij kunnen staan:
1. achter hem. Dat is het best.
2. aan beide zijden van hem.
3. alleen aan zijn rechterkant.
(ash-Sharh ul-Moemtic, boekdeel 4, blz. 264)
Ten derde:
Als zij aan zijn rechterzijde bidden en het mogelijk is voor de imam om een stap vooruit te zetten, (ook al is het maar een beetje) om hiermee aan te geven wie de imam is en zodat niemand vóór de imam zal staan, dan is dit Soennah. Het bewijs daarvoor is hierboven vermeld.
Al-Boekhaarie (moge Allah genadig met hem zijn) nam een hoofdstuk op in zijn ‘Sahieh’ getiteld “Hij moet aan de rechterkant van de imam staan op één lijn met hem. Als zij met z’n tweeën zijn.”
Imam Badr ud-Dien al-cAynie al-Hanafie (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Als zij met z’n tweeën zijn, d.w.z. de imam en degenen die achter hem bidden en de ruimte is beperkt, dan is de regelgeving dat de imam een stap vooruit moet zetten.”
(cOemdat ul-Qaari’ Sharh Sahieh al-Boekhaarie, boekdeel 8, blz. 404)
Maar als zij een rechte lijn met de imam vormen, is hun gebed nog steeds geldig en niet afkeurenswaardig. Want er is een excuus.
Sheikh Ibn ul-cOethaymien werd gevraagd: “Soms bevinden we ons in een steeg die smal is. De imam kan niet voor ons staan om het gebed te leiden. Wij zorgen er voor dat hij in het midden van de eerste rij staat. Is dat geldig? Als het niet geldig is, wat is dan de juiste plaats voor hem om te staan? Houd er rekening mee dat als we buiten bidden, we beschoten kunnen worden en kunnen sterven.” Hij (moge Allah hem genadig zijn) antwoordde: “Het is Soennah voor de imam om voor de gelovigen te staan. Maar als dat niet mogelijk is omdat de plaats te krap is, dan is er niets mis mee dat hij in het midden van de rij met hen staat.”
(Madjmoec Fataawa wa Rasaa'il ish-Sheikh, boekdeel 15, blz. 185)
En Allah weet het het best.
Islamqa.com