Vraag:
Ik dien Zakaat af te dragen over mijn bezitting. Is het voor mij toegestaan om voedsel en kleding aan te schaffen en dit te schenken aan de armen in plaats van hen geld te geven? Als ik hen namelijk contant geld geef dan is de kans aanwezig dat zij dit niet nuttig uitgeven of zelfs uitgeven aan zonden.
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
Het uitgangspunt is dat Zakaat wordt afgedragen van het bezit waar Zakaat over betaald moet worden en dit vervolgens aan de armen geschonken wordt. Sheikh ul-Islaam ibn Taymiyyah werd eens gevraagd over een persoon die Zakaat moet afdragen. Is het toegestaan om dit aan zijn naasten die behoeftig zijn te geven of om hiermee kleding en levensmiddelen voor hen te kopen? Hij antwoordde: “Het is toegestaan om de Zakaat te spenderen aan wie daar recht op hebben, zelfs als dit zijn naasten zijn, zolang zij geen onderdeel uitmaken van zijn gezin. Maar hij dient het geld aan hen te geven en zij mogen vervolgens zelf instemmen met wie de aankopen doet en wat zij willen aanschaffen.”
(Madjmoeʿ al-Fataawaa; boekdeel 25, blz. 88)
De permanente commissie voor het geven van Fataawa werd gevraagd over het kopen van religieuze boeken van Zakaat om dit vervolgens uit te delen. Zij antwoordden: “Het is niet toegestaan om boeken aan te schaffen van Zakaat en dit weg te geven. Daarentegen wordt dit gegeven aan degenen die hiervoor in aanmerking komen en door Allah worden benoemd in Zijn Boek. Hij zegt (interpretatie van de betekenis):
“De liefdadigheid (d.w.z. de Zakaat) is slechts voor de armen en de behoeftigen, en voor diegene die hieraan (d.w.z. aan het inzamelen ervan) werken, en voor degenen van wie de harten nader (tot de Islam) worden gebracht… ”
(Soerat at-Tawbah: 60)
En Bij Allah ligt het succes. Vrede en zegeningen zij met onze Profeet Mohammed, diens familie en metgezellen.
(Fataawa al-Ladjnat ud-Daa’imah; boekdeel 10, blz. 47)
Als degene die recht heeft op Zakaat zich schuldig maakt aan zonden, en er wordt gevreesd dat hij iets van het geld zal gebruiken voor deze zonden, dan geven we de Zakaat aan degene die hem onderhoudt. Ook is het mogelijk om hem te vragen of hij ons als gemachtigden wil aanstellen zodat we datgene kunnen kopen waar hij behoefte aan heeft. Sheikh Mohamed ibn Saalih al-ʿOethaymien heeft gezegd: “Wat betreft degene die beproefd is met roken terwijl hij arm is; in zijn geval is het mogelijk om zijn vrouw de Zakaat te geven. Zij kan dan spullen kopen voor het huishouden. Ook kan er tegen hem gezegd worden: “Wij hebben Zakaat, wil jij dat wij dit en dat voor jou kopen om jou te voorzien in jouw noodzakelijke behoeften?” We vragen hem om ons te machtigen voor het aanschaffen van deze producten. Hiermee wordt het doel gerealiseerd en wordt hetgeen dat verboden is, namelijk hem helpen in zijn zonden, vermeden. Want degene die een ander geld geeft om sigaretten te kopen heeft hem geholpen in zijn zonden. Deze persoon valt onder hetgeen dat Allah verboden heeft verklaard in Zijn Woorden: “En help elkaar niet in zonde en overtreding”.
(Madjmoeʿ Fataawa Sheikh ibn ʿOethaymien; boekdeel 17, blz. 262)
Ook werd hem het volgende gevraagd: “Is het toegestaan om de Zakaat uit te geven in de vorm van levensmiddelen en kleren als men weet dat het beter is om deze zaken aan te schaffen voor bepaalde arme gezinnen waarvoor gevreesd wordt dat het anders wordt uitgegeven aan zaken die niet van nut zijn?
Hij antwoordde: “Dit is een belangrijke kwestie waar de mensen behoefte aan hebben. Als wij geld zouden geven aan een arm gezin en zij dit geld vervolgens gebruiken voor overbodige en onnodige zaken; is het dan toegestaan dat wij broodnodige producten aanschaffen en het aan hen overhandigen? Hetgeen bekend is onder de geleerden is dat dit niet is toegestaan. Het is niet toegestaan voor een persoon om met zijn Zakaat producten aan te schaffen en dit te overhandigen in plaats van het geld. Ze zeiden namelijk dat geld nuttiger is voor de arme aangezien dit uitgegeven kan worden naar keus. Dit in tegenstelling tot producten waar hij mogelijk geen behoefte aan heeft en hij dit daarom voor minder zal doorverkopen. Maar er is een weg die bewandeld kan worden als men vreest dat bij het geven van geld er sprake zal zijn van overbodige en onnodige aankopen. In dat geval kun je tegen de hoofdbewoner van het gezin zeggen, ongeacht of dit de vader, moeder, broer, of oom is: “Ik heb Zakaat, waar hebben jullie behoefte aan zodat ik dit voor jullie kan aanschaffen en jullie dit kan overhandigen? Als men dit pad bewandelt, dan is dit toegestaan en is hiermee de Zakaat op de juiste wijze uitgegeven.”
En Allah weet het het beste.
Islamqa.com